PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 7 SPECJALNEJ IM. JANA PAWŁA II W ZESPOLE SZKÓŁ SPECJALNYCH W AUGUSTOWIE NA ROK SZKOLNY 2017/2018
Wstęp
Program wychowawczo - profilaktyczny Szkoły Podstawowej nr 7 Specjalnej im. Jana Pawła II w Zespole Szkół Specjalnych w Augustowie opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym. Jest realizowany przez wszystkich nauczycieli. W pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną cele wychowania, nauczania i profilaktyki traktujemy łącznie, określając je jako cele edukacji.
Misja szkoły: Edukacja uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, z autyzmem i niepełnosprawnościami sprzężonymi w zakresie ich wszechstronnego rozwoju na miarę indywidualnych możliwości, przygotowanie do życia w integracji ze społeczeństwem.
Motto:
Każdy uczeń ma szansę.
W realizacji misji szkoły należy prowadzić ciągły wychowawczy dialog z rodziną dziecka, który doprowadzi do dobrego, skutecznego, zgodnego oddziaływania wychowawczego.
Wypełnieniu misji szkoły w szczególności będzie służyć:
- Zapewnienie optymalnych warunków do rozwoju uczniów poprzez udzielenie im właściwej pomocy pedagogicznej, organizowanie specjalistycznej opieki wychowawczej, psychologicznej, zdrowotnej i materialnej.
- Zapewnienie zasad bezpieczeństwa, profilaktyki, promocji i ochrony zdrowia w realizacji podjętych zadań.
- Organizowanie dodatkowych zajęć dla uczniów z uwzględnieniem ich potrzeb rozwojowych oraz możliwości finansowych organu prowadzącego.
- Współdziałanie z PP-P oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc dzieciom i rodzicom.
- Współpraca z rodzicami w zakresie nauczania, wychowania i profilaktyki zdrowotnej.
Diagnoza sytuacji socjalno – bytowej i wychowawczej
- Społeczność szkolną szkoły podstawowej tworzy :
- 27 uczniów uczęszczających do klas I – VII ( w tym 4 nauczania indywidualne)
- 8 uczniów zajęć rewalidacyjno – wychowawczych, w tym wobec 6 uczniów, prowadzone jest nauczanie indywidualne
Klasa |
I - II - III |
IV |
IVa-V |
IV b |
VI-VII |
Łącznie |
Ilość uczniów |
7 |
4 |
4 |
4 |
8 |
27 |
Ilość chłopców |
4 |
1 |
3 |
3 |
6 |
17 |
Ilość dziewcząt |
3 |
3 |
1 |
1 |
2 |
10 |
- Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 7 Specjalnej im. Jana Pawła II pochodzą ze środowisk zamieszkujących:
Środowisko zamieszkania uczniów |
Dom rodzinny |
DPS A-stów |
Tereny miejskie |
Tereny wiejskie |
26 |
1 (nauczanie indywidualne) |
14 |
11 |
Osiem uczennic zajęć rewalidacyjno – wychowawczych są pensjonariuszkami Domów Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży w Augustowie oraz Studzienicznej.
Uczniowie pochodzą z rodzin ze zróżnicowaną sytuacją socjalną / materialną. Jeden uczeń obecnie przebywa w rodzinie zastępczej.
W szkole 6 rodzin korzysta z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.
Sześciu uczniów korzysta dodatkowo z oferowanych zajęć w ramach Specjalistycznych Usług Opiekuńczych.
Warunki socjalno – bytowe rodzin |
Ilość rodzin |
Bardzo dobre |
13 |
Dobre |
12 |
wystarczające |
2 |
Złe |
- |
- Zatrudnienie rodziców ma wpływ warunki socjalne rodzin, przedstawia się w następujący sposób:
Rodzaj |
zasiłek pielęgnacyjny/ rehabilitacyjny |
bezrobotni |
podjęta praca zawodowa |
gospodarstwo rolne |
Matka |
14 |
3 |
7 |
1 |
Ojciec |
2 |
2 |
15 |
3 |
Poza granicami kraju - troje rodziców podejmuje pracę zawodową.
- Liczebność osób w rodzinie:
Ilość dzieci w rodzinie |
1 |
2 |
3 |
4 |
Ilość rodzin |
11 |
3 |
7 |
1 |
- Występujące trudności w zachowaniu wśród uczniów:
Rodzaj zachowań |
Agresja słowna |
Agresja fizyczna |
Brak reakcji na polecenia |
Stereotypie ruchowe / sensoryzmy |
Zachowania ryzykowne -bezpieczeństwo |
Auto - agresja |
Ilość wystąpień wśród uczniów |
3
|
4 |
6 |
8
|
8
|
2
|
Wartości wychowawcze i profilaktyczne
Podmiotem działań jest konkretna osoba.
- Główną wartością w procesie wychowania jest wyzwalanie bezpiecznej aktywności dziecka pamiętając, iż każde posiada swoiste uzdolnienia i braki.
- Rozwijanie dociekliwości poznawczej powinno być ukierunkowane na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
- Oddziaływania wychowawcze i profilaktyczne cechują się życiową użytecznością i powinny wdrażać ucznia do samodzielności społecznej. Naczelna zasada wychowania brzmi: „do życia przez życie”.
- Każde dziecko ma prawo do dobra własnego i odnalezienia swojego miejsca w świecie.
- Poszczególni uczniowie rozwijają się we właściwym sobie tempie, do tego tempa więc należy dostosować zakres działań wychowawczych.
- Wychowanie i profilaktyka muszą być oparte na zainteresowaniach uczniów, które są podstawowym kryterium doboru materiału i środków nauczania.
- Za fundamentalną zasadę uznaje się podążanie osobistą ścieżką ucznia, czyli stwarzanie możliwości a nie wymagań.
- Każdy uczeń musi mieć stworzone warunki do podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej i religijnej.
- Każdy uczeń musi mieć stworzone warunki do nauki porozumiewania się z otoczeniem w najpełniejszy sposób, werbalnie lub pozawerbalnie z wykorzystaniem znanych sposobów porozumiewania się (także wspomagających i alternatywnych metod komunikacji – AAC)
- Każdy uczeń mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej zbiorowości, znając i przestrzegając ogólnie przyjęte normy współżycia, zachowując prawo do swojej indywidualności;
- Każdy uczeń by posiadł rzeczywisty obraz samego siebie w oparciu o pozytywne poczucie własnej wartości oraz umiejętność dostrzegania swoich mocnych i słabych stron.
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNYCH NA ROK SZKOLNY 2017/2018
L.p. |
Cele |
Sposoby realizacji |
Formy realizacji |
1. |
Wszechstronne poznanie uczniów i ich potrzeb w środowisku szkolnym i rodzinnym. |
1.Przeprowadzenie wywiadów środowiskowych z rodziną / opiekunami uczniów 2.Obserwacja zachowań uczniów podczas zajęć i kontaktów z rówieśnikami. 3.Diagnoza sytuacji wychowawczej i socjalno – bytowej uczniów. 4. Diagnoza potrzeb i zainteresowań uczniów w ramach dodatkowych zajęć pozalekcyjnych. |
Indywidualne rozmowy z rodzicem / opiekunem uczniów; rozmowy z uczniem; Diagnoza potrzeb wychowawczo - opiekuńczych |
2. |
Wdrażanie do życia w społeczności uczniowskiej |
1.Organizowanie i udział w uroczystościach szkolnych. 2.Omówienie regulaminu klasowego i szkoły 3.Dbanie o wystrój klasy. 4.Wdrażanie uczniów do systematycznego udziału w zajęciach szkolnych. 5.Poszanowanie godności osobistej i nietykalności cielesnej. 6. Realizacja programu integracyjnego „razem się uczymy, razem się bawimy”. |
Przygotowanie imprez i uroczystości szkolnych; zawieranie kontraktów klasowych; przygotowanie gazetek i dekoracji tematycznych, uczestnictwo w zajęciach związanych z projektem |
3. |
Kształtowanie prawidłowych postaw społecznych, norm i zasad kultury, wychowanie do wartości. |
1.Wdrażanie do postępowania zgodnie z obowiązującymi zasadami. 2. Wyrabianie nawyku poszanowania dla własności osobistej i społecznej oraz pracy własnej i innych ludzi. 3. Dbanie o prawidłowe relacje między uczniami w klasie oraz uczniami innych klas. 4. Kształtowanie u uczniów prawdomówności, szacunku dla rówieśników i dorosłych, życzliwości, odpowiedzialności, niesienia pomocy. 5. Nauka umiejętności rozwiązywania konfliktów. 6. Dokonywanie bieżącej oceny postępowania uczniów. Opracowanie i wdrożenie systemów motywacyjnych w klasach. 7. Wzmacnianie pozytywnych zachowań. 8. Wyrabianie zwyczaju składania życzeń okolicznościowych. 9. Identyfikacja własnych danych osobowych 10. Rozwijanie motywacji do porozumiewania się drugą osobą, komunikowanie potrzeb i stanów emocjonalnych, zarówno za pomocą mowy jak i wspomagających oraz alternatywnych metod komunikacji. 11. Uczenie się umiejętności kontroli własnych zachowań i kształtowanie niezależności uczuciowych. |
Realizacja zajęć tematycznych; aranżacja zajęć i sytuacji zadaniowych; realizacja zajęć wychowawczych; ćwiczenia praktycznych zachowań społecznych; korygowanie niepożądanych postaw; wprowadzenie systemu motywacyjnego w klasie. |
4. |
Troska o wszechstronny i prawidłowy rozwój uczniów |
1.Indywidualizacja wymagań w stosunku do uczniów o różnych poziomach rozwoju psycho - emocjonalnego. 2. Aktywizowanie uczniów w czasie zajęć. 3. Monitoring i wykorzystanie danych z przeprowadzonej wielospecjalistycznej diagnozy ucznia profilem psychoedukacyjnym PEP – R. Określenie obszarów wsparcia edukacyjno – terapeutycznego (naśladowanie, komunikacja, motoryka) wymagających stymulacji. 4.Realizacja szkolnego programu „Mali kucharze”. 5. Zajęcia promujące zdrowe odżywianie i aktywny styl życia. 6. Kształtowanie samodzielności w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb. 7. Kształtowanie umiejętności bycia asertywnym, nauka odmawiania. |
Organizacja pomocy psychologiczno – pedagogicznej; atrakcyjna organizacja zajęć; realizacja dodatkowych zajęć stymulujących rozwój ucznia; analiza indywidualnych potrzeb uczniów; stymulacja uczniów w obszarze: naśladownictwo, komunikacja, motoryka, udział w różnych zawodach sportowych, turystyce i krajoznawstwo |
5. |
Edukacja czytelnicza i medialna |
1.Propagowanie kultury żywego słowa: upowszechnianie zwrotów grzecznościowych, wdrażanie do zainteresowań książką. 2.Poznanie placówek kultury, kontynuowanie współpracy i cyklicznych spotkań organizowanych w bibliotece dziecięcej, Augustowskich Placówek Kultury, Szkole Muzycznej, kino, itp. 3. Kształtowanie nawyku kulturalnego zachowania się w miejscach użyteczności publicznej i na uroczystościach szkolnych. 4.Realizacja ogólnopolskiego programu „Czytająca szkoła” w ramach kampanii „Cała Polska czyta dzieciom” i programu „Spotkania z książką” 4. Korzystanie z technologii informacyjno i komunikacyjnej z uwzględnieniem urządzeń i programów specjalistycznych zwłaszcza ułatwiających komunikowanie się i innych czynności. |
Współpraca z APK, ośrodkami i instytucjami kultury; prowadzenie zajęć czytelniczych; organizacja wycieczek tematycznych; organizacja zajęć z wykorzystaniem technologii komputerowej |
6. |
Przygotowanie uczniów do udziału w życiu społecznym |
1.Uczenie szacunku do symboli narodowych, historii miasta, regionu, kraju. 2.Udział w uroczystościach poświęconych ważnym wydarzeniom lokalnym i patriotycznym. 3. Miejsca pamięci narodowej w naszym mieście. 4.Poznanie sylwetki Patrona Szkoły Jana Pawła II. Poznanie ceremoniału szkoły. 5.Realizacja szkolnych akcji charytatywnych ( zbiórka nakrętek itp.) 6. Rozwój zainteresowań środowiskiem lokalnym i przyrodniczym 7.Organizacja wycieczek tematycznych w celu poznania miejsc usługowych i użyteczności publicznej w naszym mieście 8. Współpraca z wolontariuszami augustowskich szkół. |
Realizacja ośrodków tematycznych; organizacja gazetek tematycznych, wystawy prac plastycznych, przygotowanie plakatów, prezentacji multimedialnych. |
7. |
Edukacja prozdrowotna i profilaktyczna |
1.Kształtowanie nawyków zdrowotnych poprzez rozwój fizyczny. 2. Stały kontakt ze szkolną pielęgniarką, współpraca z sanepidem. 3.Wdrażanie uczniów do troski o higienę osobistą i dbania o estetykę wyglądu. 4. Wdrażanie do korzystania z urządzeń sanitarnych. 5. Regularne stosowanie ćwiczeń śródlekcyjnych. 6. Nauka bezpiecznego zachowania się na terenie szkoły i w środowisku. 7. Zwrócenie uwagi na uczniów z wadami fizycznymi – realizacja zajęć rewalidacyjnych ruchowych (gimnastyka korekcyjna). 8. Realizacja tematów o zasadach bezpieczeństwa w czasie przerw szkolnych (święta, ferie zimowe, wakacje). 9.Nauka umiejętności spędzania wolnego czasu. 10. Realizacja tematów z zakresu zdrowego odżywiania. 11. Działania profilaktyczne zapobiegające nałogom. 12. Realizacja programu „Owoce w szkole” 13. Realizacja ogólnopolskiego programu Fundacji WOŚP „Ratujemy i uczymy ratować” |
Diagnoza możliwości i umiejętności fizycznych uczniów; organizacja zajęć o tematyce prozdrowotnej i profilaktycznej; wystawy prac plastycznych; gazetki tematyczne; ćwiczenia praktyczne; zajęcia plenerowe; nauka realizacji planu dnia. Współpraca z pielęgniarką, sanepidem. |
8. |
Edukacja ekologiczna i przyrodnicza |
1.Opieka nad roślinami w klasie. 2.Zapoznanie uczniów ze znaczeniem ochrony przyrody. 3. Rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska naturalnego. 4. Nauka zasad recyklingu – segregowania surowców wtórnych. 5. Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze (pozytywny i negatywny) 6. Współpraca z Nadleśnictwem Augustów – organizacja ścieżek dydaktycznych |
Opieka nad kącikiem przyrody; współpraca z Nadleśnictwem Augustów; praktyczne ćwiczenia; oglądanie filmów edukacyjnych, poglądowych, wycieczki tematyczne, ścieżki dydaktyczne, itp. |
9. |
Prace na rzecz szkoły i środowiska |
1.Wdrażanie do utrzymania ładu i porządku. 2.Troska o podręczniki , przybory i materiały szkolne. 3. Dbanie o estetykę klasy. 4.Dokarmianie ptaków w zimie. 5.Wdrażanie uczniów do pomocy rodzicom w pracach domowych. |
Ćwiczenia praktyczne, nauka umiejętności w zakresie samodzielności. |
10. |
Wychowanie komunikacyjne – poszerzenie wiedzy na temat bezpiecznego zachowania się poza szkołą |
1.Zapoznanie uczniów z podstawowymi zasadami ruchu drogowego. 2.Zwrócenie uwagi uczniów na zachowanie bezpieczeństwa w drodze do i ze szkoły. 3. Zwracanie uwagi na bezpieczne przemieszczanie się, jako pieszy uczestnik w ruchu drogowym. 4. Realizacja programu „Ratujemy i uczymy ratować” Fundacji WOŚP |
Współpraca z Komendą Powiatową Policji; Komendą Powiatową Państwowej Staży Pożarnej i instytucjami zajmującymi się zdrowiem i bezpieczeństwem |
11. |
Współpraca z rodzicami |
1.Organizacja systematycznych spotkań z rodzicami przez wychowawców klas. 2.Indywidualne rozmowy wspierające rodziców w pracy z uczniem niepełnosprawnym. 3. Zapraszanie rodziców na warsztaty, pogadanki wynikające z bieżących potrzeb. 4. Udział Rodziców w uroczystościach szkolnych. 5. Włączanie Rodziców do organizacji wycieczek / zajęć plenerowych. 6. Podkreślenie wartości rodziny, pogłębienie więzi rodzinnych. 7.Organizacja spotkań edukacyjno - szkoleniowo - konsultacyjnych dla rodziców nt. istoty terapii i edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną w poszczególnych sferach rozwoju, wynikających z przeprowadzonego badania ankietowego wśród rodziców. 8. Współpraca rodziców z PP – P w Augustowie poprzez ofertę edukacyjną. |
Spotkania, warsztaty, pogadanki tematyczne; organizacja zajęć tematycznych w klasie. |
12. |
Organizacja pomocy i wsparcia dla uczniów. |
1.Zapewnienie opieki świetlicowej. 2.Współpraca podczas organizacji dowozu uczniów do i ze szkoły. 3. Poznanie sytuacji materialno – bytowej uczniów i ich rodzin. 4. Pomoc w realizacji Programu Rządowego „Wyprawka szkolna”. 5. Pomoc w realizacji programu rządowego „Dotacja celowa” |
Współpraca z ośrodkami GOPS, MOPS. |
Monitorowanie efektów działalności wychowawczej i profilaktycznej
Zakładamy, że w wyniku systematycznego, skorelowanego i spójnego oddziaływania uczeń :
- ma poczucie przynależności do społeczności szkolnej, środowiska lokalnego, regionu i kraju,
- jest samodzielny w zakresie podstawowej samoobsługi,
- przestrzega zasad i norm społecznie akceptowanych obowiązujących w klasie, na terenie szkoły, w kontaktach z innymi osobami, w miejscach publicznych,
- przestrzega podstawowych zasad bezpieczeństwa
- rozumie podstawowe zasady profilaktyki w zakresie zdrowia i higieny
- ma poczucie własnej wartości,
- zachowuje się adekwatnie do sytuacji,
- kształtuje i rozwija własne predyspozycje i zdolności,
- podejmuje współpracę, rozwija umiejętność mówienia o sobie, zgłaszania swoich potrzeb.
Ewaluacja programu
Ewaluacja programu zostanie przeprowadzona w czerwcu 2018 r. poprzez:
- Obserwację i ocenę ucznia pod względem rozwoju jego umiejętności, sposobu zachowania oraz przestrzegania norm społecznie akceptowanych.
- Uzyskiwanie stosownych informacji zwrotnych od rodziców – w zależności od potrzeb.
- Spotkania zespołu nauczycieli szkoły podstawowej w celu opracowania wniosków i propozycji zmian na kolejny rok szkolny.